اقتصاد دریامحور ظرفیتی بی‌پایان در شمال و جنوب ایران

ظرفیت‌های موجود در استان‌های ساحلی ایران آنقدر زیاد است که با بهره‌مندی از آنها می‌توان هر کدام از استان‌ها را به یکی از قطب‌های اقتصادی ایران تبدیل کرد. هفت استان در شمال و جنوب کشور سواحل زیادی با دریای خزر، عمان و خلیج‌فارس دارند. به همین دلیل آنها می‌توانند علاوه بر ایجاد مشاغلی که همراستا با ساحل و دریا و آبزیان است، نگاه ویژه‌ای هم به صنعت گردشگری مرتبط با این اقلیم داشته باشند. 
ایران در شرایطی یک کشور دریایی به شمار می‌آید که دارای ۱۹۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دریایی و ۵ هزار و ۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی است. این همه ظرفیت می‌طلبد توسعه دریامحور آن در زمینه توریسم و سایر بخش‌ها مورد توجه قرار بگیرد، زیرا دریا و ساحل ابعاد گسترده‌ای برای سرمایه‌گذاری دارند و از جذابیت بالایی برای گردشگران برخوردارند. 
با نگاهی به کشور‌هایی که دارای دریا هستند، مشخص می‌شود آنها توجه ویژه‌ای به تور‌های دریایی، حمل و نقل دریایی، ورزش‌ها و تفریحات آبی، غواصی و سایر سرگرمی‌های مرتبط با ساحل و فراساحل دارند این کار‌ها را در صدر برنامه‌های گردشگری خود قرار داده‌اند. 
کشور‌های توسعه‌یافته و درحال توسعه سعی می‌کنند از سواحل و بخش مشاع کره‌زمین حداکثر استفاده را داشته باشند. مثلاً هند، ژاپن، امریکا، چین و چند کشور دیگر از دریا استفاده گسترده‌ای در زمینه گردشگری، استحصال انرژی، حمل‌و‌نقل ارزان و شیلات دارند و از طرف دیگر استفاده از سواحل دریا و امواج آن به عنوان منبع تولید برق، ورزش‌های تفریحی، موج سواری، فعالیت‌های گردشگری ساحلی یا در اعماق دریا، آب درمانی و طبی، اشتغالزایی بالایی را به دنبال دارد، به طوری که به ازای ایجاد یک شغل در بخش اقتصاد دریایی حدود چهار شغل جانبی هم ایجاد می‌شود که از مزایای اقتصاد دریامحور است. 
جنوب ایران هوای دلنشینی برای قدم زدن در ساحل دارد. آب‌های زلال و سواحل طولانی خلیج فارس به عنوان بهترین و بیشترین قابلیت سرمایه‌گذاری صنعت گردشگری در اختیار ایران قرار گرفته است، به طوری که می‌توان با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح در جهت آماده‌سازی زیرساخت‌های صنعت گردشگری از هر ناحیه کوچک آن درآمد کسب کرد و بازار اشتغال منطقه را رونقی دو چندان بخشید. 
کمی آن طرف‌تر سواحل دریای عمان در شهرستان‌های میناب، جاسک، کنارک و چابهار نیز می‌توانند از امکانات ساحلی برخوردار باشند. شهرستان‌های کنارک و چابهار که در منتهی الیه جنوب شرق ایران و در کنار دریای عمان و اقیانوس هند واقع شده‌اند از زیبایی‌های خاصی برخوردارند، به طوری که می‌توان به تپه‌های گل فشان تالاب لیپار، انجیر معابد، جنگل‌های حرا، قلعه تاریخی تین، کوه‌های مینیاتوری و تپه‌های مریخی اشاره کرد؛ ضمن اینکه در شمال ایران مرواریدی در صدف وجود دارد به نام خزر؛ دریای خزر به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه جهان و از مهم‌ترین ظرفیت‌های ایران در این حوزه به شمار می‌آید. بندر انزلی مهم‌ترین بندر دریای خزر به دلیل همجواری با سایر بنادر ساحلی خزر و دسترسی آن به بنادر اروپایی از موقعیت اقتصادی کم نظیری برخوردار است و جاذبه‌های فراوان تفریحی، توریستی، تاریخی، آب و هوای مناسب و نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی رشت و گرگان، دسترسی به امکانات حمل‌و‌نقل دریایی زمینی و هوایی، موجب تبدیل این منطقه به منطقه ویژه اقتصادی و منطقه آزاد شده است. 
برای ایجاد مشاغل گوناگون در شمال کشور باید در دریای خزر از نظر ساحل‌سازی و جذب توریست خارجی به شکل قوی‌تری فعالیت کرد. 
در بخش حمل‌و‌نقل دریایی نیز با وجود سواحل طولانی خزر که به حدود ۶۵۷ کیلومتر می‌رسد، باید تعداد شرکت‌های کشتیرانی که به امر جابه‌جایی مسافر می‌پردازند، افزایش یابند. 
در یک کلام باید گفت، با توجه به توان‌های محیطی ساحلی و فراساحلی کشور، امکانات بالقوه مالی، تکنیکی، نیروی انسانی و ظرفیت‌های علمی، در جهت بهره‌برداری از قابلیت‌های دریایی ساحلی و فراساحلی مبتنی بر اقتصاد دریامحور به تقویت بنیه گردشگری امنیتی و اقتصادی کشور توجه شود.