ترکیه در غزه به دنبال چه امتیازی است؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پیشنهاد و طرح شوم دونالد ترامپ درباره آینده غزه، نه تنها از سوی ایران و بسیاری از کشورهای جهان عرب، بلکه از طرف دوستان آمریکا نیز با واکنش منفی روبرو شد.

حتی مقامات رسمی واشنگتن نیز، حاضر نشدند این موضوع را تایید کنند که ترامپ واقعاً به دنبال استقرار نظامیان آمریکایی در غزه و اشغال این منطقه است. اما ترکیه به عنوان یکی از کشورهایی که مداوماً خود را با پرونده فلسطین مرتبط دانسته، در باب این پیشنهاد ترامپ، واکنش چندانی نشان نداد.

هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه تنها مقام آنکارا بود که پیشنهاد ترامپ را نامناسب دانست. اما خود رجب طیب اردوغان رییس جمهور، سران حزب حاکم و مشاورین ارشد اردوغان درباره این موضوع سکوت کردند. به همین دلیل، مخالفین اردوغان خشمگین شده و انفعال و سکوت دولت را زیر سوال بردند.

اوزل: فقط در برابر ما جرات داد و بیداد داری

اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق که به عنوان مهمترین حزب مخالف اردوغان شناخته می‌شود، در واکنش به مواضع اردوغان اعلام کرد: «اردوغان در برابر ما داد و بیداد می‌کند، صدایش را بالا می‌برد، به ما انگ می‌چسباند و بدترین الفاظ را به کار می‌برد. ولی جرات ندارد در برابر دونالد ترامپ چیزی بگوید. من خطاب به رییس جمهور می‌گویم: انفعال و سکوت شما در برابر تصمیمات اخیر ترامپ غیرقابل قبول است. چرا حاضر نیستی موضع بگیری؟ حالا همه می‌دانند که اردوغان نیز منافعی در این جنگ داشت و تجارت با اسراییل برای مدتی طولانی ادامه پیدا کرد.»

حزب اسلامگرای سعادت متشکل از شاگردان قدیمی مرحوم نجم الدین اربکان نخست وزیر اسبق ترکیه، سخنان دونالد ترامپ را به مثابه حمایت از جنایات رژیم صهیونیستی قلمداد کرده و سکوت و انفعال دولت اردوغان را زیر سوال برد.

سخنگوی حزب حاکم، خشمگین شد

عمر چلیک، سخنگوی حزب عدالت و توسعه نخستین مقام حزب حاکم ترکیه بود که به اظهارات اوزگور اوزل پاسخ داد.

چلیک اعلام کرد: «همه جهان اعم از دوست و دشمن شاهد حساسیت و مواضع مصمم رئیس جمهور ما در قبال فلسطین هستند. رویکرد اوزگور اوزل یک غفلت کامل سیاسی و یک مواجهه هدفمند و خصمانه است. رئیس جمهور ما تنها رهبر سیاسی است که در طول زندگی سیاسی خود حقایقی را در مورد آرمان فلسطین بیان کرده که هیچ کس دیگری جرات بیان آن را در هر تریبون ملی و بین‌المللی ندارد. موضع روشن رئیس جمهور ما در مورد رویکرد دولت ایالات متحده به وضوح در بیانیه‌هایی که از طرف حزب و دولت ما بیان شده، به اطلاع عموم رسیده است. رئیس جمهور ما ایجاد کشور مستقل فلسطین از در مرزهای 1967 را به عنوان یکی از اساسی‌ترین اصول زندگی سیاسی خود بیان کرده است».

سخنگوی حزب عدالت و توسعه در ادامه به رهبر مخالفین اردوغان تاخته و گفته است: «مگر اوزگور اوزل نبود که در آن روزهای دشوار نسل کشی، حماس را یک گروه تروریستی دانست؟ مگر در همان روز، رییس جمهور ما، حماس را یک گروه مجاهد مدافع وطن قلمداد نکرد؟ رئیس جمهور ما در طول زندگی خود فعالانه از برادران فلسطینی ما در همه زمینه‌ها حمایت کرده و از این حیث همواره نه تنها سخنگوی ترکیه بلکه سخنگوی وجدان بشریت بوده است. همه جهان چه دوست و چه دشمن شاهد حساسیت رئیس جمهور ما نسبت به مسئله فلسطین و مواضع مصمم او در این زمینه هستند».

نویسنده طرفدار اردوغان، واقعیت را لو داد

ملیج آلتن اوک از تحلیلگران روزنامه صباح چاپ آنکارا نزدیک به حزب حاکم، در یک یادداشت تحلیلی، به دنبال آن بوده که اوزگور اوزل را به چالش کشیده و اردوغان را از اتهام سازش با رژیم اسراییل تبرئه کند. اما او در این متن، ناخواسته به موضوعی اشاره کرده که می‌تواند بخش مهمی از اهداف جدید آنکارا در غزه و فلسطین را نشان دهد.

ملیح آلتن اوک نوشته است: «وقتی اوزل شروع به صحبت در مورد سیاست خارجی می‌کند، ما تعجب نمی‌کنیم که او به ترکیه حمله کند و نه به دشمنان و رقبای ما. اوزل به دنبال تحریک اردوغان است. می‌خواهد اردوغان را مجبور به نزاع و درگیری با ترامپ کند. آن هم در شرایطی که ترامپ در همین چند هفته، نکات بسیار مثبتی درباره رییس جمهور ما بر زبان آورده است. پس ماجرا این است: وقتی که رییس جمهور آمریکا، به شدت رییس جمهور ترکیه را مدح و ستایش می‌کند، اوزگور اوزل و حزب جمهوری خلق نگران می‌شوند و می‌خواهند هر جوری شده، آسمان روابط آنکارا – وانشگتن را ابری و آلوده کنند».

 نویسنده طرفدار اردوغان در ادامه نوشته است: «از نظر شما، اردوغان چه باید بکند؟ آیا باید از اظهارات هیجانی و پر شور ترامپ که فعلاً دلایل آن نامشخص است، انتقاد کند؟ در حالی که حتی وزیر امور خارجه ترامپ و مقامات کاخ سفید می‌گویند فقط یک سوء تفاهم پیش آمده، شایسته است که رییس جمهور ترکیه در توییتر یا ایکس، با ترامپ بجنگد و علیه او حرف بزند؟ اینها مسائل سیاسی ظریفی هستند و مساله اصلی، تلاش هوشمندانه و هدفمند برای مدیریت بحران است».

هدف اصلی ترکیه در غزه

تحلیلگر روزنامه صباح چاپ آنکارا در ادامه حمایت از اردوغان و توجیه انفعال او در برابر ترامپ، به یک موضوع مالی مهم اشاره کرده و نوشته است: «ما باید حرف‌های بیهوده را کنار بگذاریم و یک پیشنهاد منطقی ارائه دهیم. ترکیه از نظر خدمات مهندسی، احداث زیرساخت و همچنین اجرای بزرگترین پروژه‌های ساخت و ساز، رتبه اول را در جهان دارد. این صنعت‌ ترکیه، هم از نظر تجهیزات و هم از نظر دانش در سطح باورنکردنی قرار دارد. شرکت‌های باتجربه ترکیه می‌توانند در قالب کنسرسیومی که با حمایت سیاسی و مالی کشورهای منطقه تشکیل می‌شود، بازسازی غزه را بر عهده بگیرند. آری. باید بزرگترین پروژه‌های بازسازی غزه در دست پیمانکاران ترک باشد و مهندسین ما یک بار دیگر این شهر را آباد کنند».

همزمانی معنی‌دار در آنکارا و واشنگتن

مراد یتکین از روزنامه نگاران و تحلیلگران سیاسی مشهور ترکیه که مدت‌ها در آمریکا به سر برده، به یک همزمانی مهم اشاره کرده و نوشته است: «در همان روزی که اردوغان در کاخ بش تپه آنکارا احمد الشرع را به حضور پذیرفت، بنیامین نتانیاهو نیز در واشنگتن مهمان دونالد ترامپ بود. نتانیاهو اولین مهمان خارجی ترامپ در دوره جدید مسئولیتش بود و اظهارات او درباره غزه، همگان را ناامید کرد. ترامپ می‌خواهد کنترل غزه را به دست بگیرد و فلسطینی‌هایی که پس از توافق آتش‌بس اسرائیل و حماس تلاش کردند به خانه بازگردند و حدود دو میلیون فلسطینی ساکن غزه، به کشورهای دیگر فرستاده ‌شوند. این در واقع به معنی طرح فروپاشی غزه است. اظهارات مارکو روبیو، وزیر امور خارجه جدید آمریکا مبنی بر اینکه ترامپ پیشنهادی بسیار سخاوتمندانه به فلسطینی‌ها ارائه کرده، نشان می‌دهد که ترامپ از قبل به دنبال چنین هدفی بوده است. فراموش نکنیم که الیز استفانیک، سفیر جدید ایالات متحده در سازمان ملل متحد، در سخنرانی خود خطاب به نمایندگان کنگره آمریکا گفته بود، از نظر کتاب مقدس، اسرائیل از حق الحاق کرانه باختری برخوردار است. پس باور کنیم که امپریالیسم، اهداف جدیدی برای خود تعریف کرده است».

برخی از تحلیلگران ترکیه بر این باورند که وقفه کنونی در روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، موقت و گذرا است و هدف اردوغان این است که به محض محاکمه و کنار رفتن نتانیاهو از صحنه قدرت، با کابینه آتی، دوباره رابطه را جوش بزند.

انتهای پیام/