توافق راهبردی آغاز فصل نوین در روابط ایران _ روسیه 

پس از سال‌ها مذاکره و فراز و نشیب و نشست‌های کارشناسی، در سفر دکتر پزشکیان و هیئت عالی‌رتبه از کابینه وی، سند راهبردی همکاری‌ها با روسیه نهایی شد. این سند که شامل ابعاد گوناگون همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، علمی، انرژی، ترانزیتی، بانکی، نظامی، دفاعی، امنیتی و فرهنگی است، مرحله جدیدی از همکاری‌های بین دو کشور را سامان می‌دهد. بدیهی است با نگاه به تحولات گسترده و پرشدت در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی و صف‌بندی‌ها و اولویت‌هایی که در دستور کار کشور‌های غربی و رقبای منطقه‌ای و جهانی قرار دارد، ایران و روسیه در چارچوب این همکاری‌ها، بهره‌مند خواهند شد. فصل مشترک و دغدغه مشترک بین دو کشور، دارای ابعاد اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی است که متأثر از سیاست‌های امریکایی و غربی در حال استمرار و احتمالاً گسترش است. شرایط ویژه‌ای که ایران و روسیه از سیاست‌های تحریمی امریکا و غرب دارند، فرصت‌های مهمی را در عرصه اقتصادی، انرژی، کریدوری و بانکی پیش روی دو کشور قرار می‌دهد، به ویژه اینکه هر دو کشور با عضویت در بریکس و شانگهای و مناسبات دوجانبه، می‌توانند شبکه‌ای از دیگر کشور‌ها را نیز با بهره‌بندی از زیرساخت‌های همکاری اقتصادی، کریدوری، انرژی و بازرگانی در کنار خود قرار و قطب جدیدی از تعاملات را سامان دهند. 
این در حالی است که در منظر سیاسی و استراتژیک، با شروع ریاست ترامپ در کاخ سفید، ایران و روسیه در اولویت‌های مذاکراتی ترامپ قرار دارند و این تحول مهم در مناسبات و ارتقای راهبردی آن بر سیر، کیفیت و نتایج مذاکرات با ترامپ و غرب، مصالح بی‌تردیدی به جای می‌گذارد، به ویژه اینکه با سرعت یافتن مسیر مذاکرات و نهایی شدن سند همکاری‌های راهبردی ایران و چین، اهرم جدیدی در استحکام بخشیدن به پشتوانه‌های مذاکراتی ایران و غرب نیز تأمین خواهد شد. ابعاد اقتصادی شراکت استراتژیک بین ایران با روسیه و چین، از برجستگی خاصی برخوردار است و منافع آن در بخش‌های گوناگون اقتصاد ملی ایران که هدف سیاست‌های تحریمی غرب هستند، قابل توجه و تعیین‌کننده خواهند بود. تصویر افزایش تنش- رقابت امریکا با روسیه و چین که حتی بعد از تنش و جنگ در اوکراین یا مسئله تایوان که مرتبط با شکل‌گیری نظم جهانی است، از جمله فرصت‌های راهبردی ایران است و نیاز روسیه و چین به ایران و بهره‌مندی‌های دوطرفه از مناسبات و گسترش آن، چشم‌انداز‌های مهمی را برای ایران تضمین خواهد کرد. روسیه حتماً پس از پایان بحران اوکراین، نیازمند یک مسیر کریدوری و ترانزیتی مطمئن در موضوعات کالا و انتقال انرژی است و بهترین مسیر امن و تضمین شده از خاک ایران است که حاصل این همکاری برای ایران و روسیه، در سیاست‌های کلان ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، بسیار بزرگ خواهد بود. این مسیر ترانزیتی و کریدوری با عنایت به اینکه مسیر دریایی تجارت جهانی چین از سوی امریکا در تنگه مالاگا و حوزه‌های دریایی مالزی، با چالش قطعی و جدی روبه‌رو است، زمینه اتصال کریدور شمال- جنوب را به چین فراهم می‌کند که دریچه راهبردی تجارت با قاره‌های دور و نزدیک خواهد بود. 
این در حالی است که به تدریج ریسک‌های گوناگون همکاری روسیه و ترکیه در ابعاد مختلف و به دلیل سیاست‌های امریکایی، غربی و صهیونی افزایش می‌یابد و بر اهمیت مناسبات روسیه با ایران افزوده خواهد شد. ابعاد همکاری‌های سیاسی- دیپلماتیک، نظامی- دفاعی و تسلیحاتی و علمی- تکنولوژیک نیز پهنه وسیعی از امتیازات و بهره‌مندی دوسویه را برای ایران، روسیه و چین گسترش خواهد داد و همانگونه که در توئیت مقام معظم رهبری به زبان روسی تأکید شد، نویدبخش دوران جدیدی از نظام چندقطبی و به حاشیه رفتن و انزوای امریکا و برجستگی همه‌جانبه آسیا در معادلات جهانی خواهد بود.