«تیکا»؛ ابزار نفوذ نرم ترکیه در پاکستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پاکستان به دلایلی از جمله ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و همراهی با ترکیه در سیاست بین‌المللی از اهمیت بالایی در چارچوب سیاست خارجی این کشور برخوردار است. از این رو آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) به عنوان بازوی اصلی توسعه نفوذ نرم این کشور در پاکستان فعالیت های گسترده‌ای را انجام داده است.

پاکستان به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک، نزدیکی فکری با حزب عدالت و توسعه، توانمندی نظامی (به‌ویژه در زمینه سلاح اتمی) و جمعیت بزرگ (حدود 250 میلیون نفر) برای ترکیه اهمیت ویژه‌ای دارد.

از همین رو، ترکیه با استفاده از نفوذ نرم از طریق آژانس تیکا، در پی حفظ منافع و نفوذ خود در پاکستان به عنوان بخشی از استراتژی ارتقای جایگاه رهبری خود در میان کشورهای اسلامی است.

فعالیت‌های تیکا در پاکستان، از ارائه کمک‌های توسعه‌ای گرفته تا اجرای پروژه‌های زیربنایی و فرهنگی، به طور چشمگیری در این کشور قابل مشاهده است. اما این فعالیت‌ها چگونه بر روابط دو کشور و جایگاه ترکیه در منطقه تأثیر می‌گذارد؟

فعالیت‌های تیکا در پاکستان: تعمیق روابط و تأثیرگذاری چندجانبه

آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) از سال 2010 با افتتاح اولین دفتر خود در اسلام‌آباد، فعالیت‌های خود را در پاکستان آغاز کرده و طی این مدت، بیش از 700 پروژه را در این کشور به انجام رسانده است.

فعالیت‌های تیکا در پاکستان طیف گسترده‌ای را شامل می‌شود که از جمله آنها می‌توان به آموزش، بهداشت، کشاورزی و دامپروری، آب و فاضلاب، انرژی پایدار و همکاری‌های فرهنگی اشاره کرد. تمرکز اصلی این پروژه‌ها بر افزایش ظرفیت ارائه خدمات، بهبود زیرساخت‌ها و کمک به توسعه اقتصادی و اجتماعی پاکستان است.

فعالیت‌های آژانس تیکا در پاکستان

بررسی گزارش‌های تیکا نشان می‌دهد که این آژانس با هدف ارائه تصویر مثبت از ترکیه در ذهنیت جامعه پاکستان به ویژه نخبگان این کشور در حوزه های مختلف، به ویژه آموزش، بهداشت و کشاورزی فعالیت می‌کند که از مهم ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آموزش: بررسی‌ها نشان می‌دهد تیکا با هدف توسعه همکاری‌های دو کشور در حوزه آموزشی اقدامات متعددی را انجام داده که از جمله آنها می‌توان به برگزاری دوره‌های آموزشی برای پزشکان و دندانپزشکان پاکستانی، ساخت آزمایشگاه سرامیک و پروتز دندان، اعطای کتاب به کتابخانه‌ها و بازسازی مدارس اشاره کرد. تیکا مدعی است این اقدامات با هدف بهبود کیفیت آموزش و ارتقاء سطح دانش و مهارت‌های متخصصان و دانش‌آموزان پاکستانی انجام می‌شود.

بهداشت: تیکا مدعی است در بخش بهداشت نیز فعالیت‌های چشمگیری داشته که می‌توان به مواردی نظیر ارائه دستگاه‌های غربالگری شنوایی نوزادان به بیمارستان‌ها، حمایت از ساخت و تجهیز بیمارستان‌ها، برگزاری برنامه‌های آموزشی برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و تأسیس واحدهای سونوگرافی و اتاق‌های عمل در مراکز درمانی و بیمارستان‌های پاکستان اشاره کرد.

کشاورزی: در بخش کشاورزی نیز تیکا پروژه‌های متعددی را اجرا کرده که از جمله آنها می‌توان به حمایت از زنبورداران آسیب‌دیده از سیل، ایجاد زمین‌های آزمایشی برای آموزش تکنیک‌های کشاورزی ارگانیک و ارائه کمک‌های فنی و مالی به کشاورزان اشاره داشت.

آب و فاضلاب: تیکا همچنین مدعی است در بخش آب و فاضلاب نیز با راه‌اندازی کارخانه‌های تصفیه آب در چندین شهر، نقش مؤثری در تأمین دسترسی مردم به آب آشامیدنی تمیز ایفا کرده است.

همکاری‌های فرهنگی: تیکا در زمینه همکاری‌های فرهنگی نیز فعالیت‌های متنوعی را انجام داده که از جمله آنها می‌توان به اعطای کتاب به کتابخانه‌های پاکستان، حمایت از پروژه‌های فرهنگی و هنری و ایجاد مراکز فرهنگی مشترک اشاره کرد. این اقدامات با هدف تقویت روابط فرهنگی بین دو کشور و ترویج تبادل فرهنگی انجام می‌شود.

همکاری رسانه‌ای: تیکا در زمینه همکاری رسانه‌ای نیز فعال بوده و با ایجاد "مرکز رسانه‌ای پاکستان - ترکیه" و همکاری با رسانه‌های پاکستانی، به دنبال افزایش حضور و نفوذ رسانه ای ترکیه و ترویج روایت‌های مشترک به ویژه در حوزه جنوب آسیا بین دو کشور است.

تأثیر فعالیت‌های تیکا در پاکستان

فعالیت‌های تیکا در پاکستان تأثیرات مثبت و گسترده‌ای در تامین منافع ترکیه داشته است. این فعالیت‌ها نه تنها به بهبود شرایط زندگی مردم و توسعه اقتصادی و اجتماعی پاکستان کمک کرده، بلکه باعث تقویت روابط دوجانبه بین دو کشور و افزایش نفوذ ترکیه در این کشور نیز شده است.

اصطلاح "برادری جاودانه" -که توسط مقامات ترک تبلیغ می شود- در همین راستا به پیوندهای قوی دیپلماتیک و فرهنگی بین پاکستان و ترکیه اشاره می کند. تیکا با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و بشردوستانه در پاکستان، به طور ملموسی در بهبود شرایط زندگی مردم این کشور مشارکت داشته است. این سازمان با ارائه خدمات آموزشی، بهداشتی، کشاورزی و زیربنایی، به ارتقای سطح زندگی مردم و توسعه جوامع محلی کمک کرده است.

علاوه بر این، فعالیت‌های تیکا در پاکستان باعث تقویت روابط دوجانبه اسلام آباد و آنکارا شده است. این سازمان با اجرای پروژه‌های مشترک و همکاری در زمینه‌های مختلف، به تعمیق روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بین ترکیه و پاکستان کمک کرده است.

همچنین، فعالیت‌های تیکا در پاکستان به افزایش نفوذ ترکیه در این کشور نیز منجر شده است. با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و ارائه کمک‌های بشردوستانه، تیکا تصویری مثبت از ترکیه در اذهان عمومی پاکستان ایجاد کرده و از این طریق، نفوذ سیاسی و فرهنگی این کشور را در پاکستان افزایش داده است.

نتیجه‌گیری

تیکا با فعالیت‌های گسترده و متنوع خود در پاکستان، به نمادی از دیپلماسی توسعه‌ای ترکیه در این کشور تبدیل شده است. این سازمان با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و بشردوستانه، به طور مؤثری در راستای تحقق اهداف سیاست خارجی و تامین منافع و امنیت ملی ترکیه در پاکستان عمل می‌کند.

با توجه به مطالب ذکر شده، تیکا با استفاده از قدرت نرم و دیپلماسی توسعه‌ای، به طور مؤثری در حال گسترش نفوذ خود در پاکستان است. استفاده ترکیه و برخی دیگر از کشورها از ابزار نفوذ نرم به ویژه توسط نهادهایی تحت عنوان آژانس همکاری بین‌الملل در حالی است که ایران با وجود تبدیل شدن به قدرت منطقه‌ای و لزوم بهره‌مندی از ابزارهای غیر سخت و نهاد متولی از این مهم بی‌بهره است.

لذا به نظر می‌رسد ضرورت دارد جمهوری اسلامی ایران نیز برای تامین حداکثری منافع ملی و نیز تقویت شرکا و متحدان خود اقدام به ایجاد یک نهاد متولی برای توسعه‌ همکاری‌های بین‌المللی در حوزه‌های نرم و نیمه سخت کند.

نویسنده: پوریا لوایی/کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل

انتهای پیام/