«تیکا» در فلسطین: تلاش ترکیه برای حفظ وجهه در جهان اسلام

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) به عنوان نهاد متولی توسعه نفوذ بین‌الملل این کشور از سال 2005 تلاش دارد با اجرای پروژه‌های عمدتاً اجتماعی در نوار غزه و کرانه باختری، در عین حفظ روابط گسترده ترکیه با رژیم اشغالگر، چهره مثبت و حامی از ترکیه در مسئله فلسطین نیز ارائه دهد.

اهمیت فلسطین برای ترکیه

اهمیت جایگاه فلسطین اشغالی در افکار عمومی جهان اسلام و صادرات منطقه‌ای، سبب شده ترکیه جهت حفظ و ارتقای جایگاه خود در بین مسلمانان و کشورهای منطقه به اقداماتی در سرزمین های اشغالی دست بزند که در عین عدم تقابل با منافع رژیم صهیونیستی، القاگر چهره‌ای مثبت از ترکیه باشد. از این رو تیکا با اجرای پروژه هایی در حوزه‌های بهداشت، آموزش و کشاورزی تلاش دارد سیاست‌های ترکیه در این حوزه را محقق سازد.

پروفسور «اوزر خالد»، کارشناس روابط بین‌الملل در دانشگاه آنکارا، معتقد است که تیکا ابزاری برای "قدرت نرم" ترکیه است و به این کشور کمک کرده تا در سیاست منطقه‌ای فلسطین نقش‌آفرین باشد.

این اقدامات همچنین به ترکیه امکان می‌دهد تا در رقابت با دیگر قدرت‌های منطقه‌ای، مانند ایران و عربستان سعودی، نفوذ خود را گسترش دهد و از منظر دیپلماتیک و بشردوستانه، وجهه مثبتی در سطح بین‌المللی کسب کند.

فعالیت‌های تیکا در فلسطین

آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (TIKA) از سال 2005 فعالیت‌های خود را در فلسطین آغاز کرده و تاکنون صدها پروژه را در مناطق مختلف این سرزمین، از جمله کرانه باختری و نوار غزه، اجرا کرده است.

حوزه‌هایی نظیر بهداشت و آموزش به دلیل ارتباط مستمر با جامعه هدف، تأثیر مستقیم بر زندگی مردم و ایجاد وابستگی بلندمدت، ابزارهای مؤثری برای افزایش نفوذ هستند. تعدادی از پروژه‌ها به شرح زیر است:

بهداشت: پروژه‌های بهداشتی می‌توانند با بهبود سلامت عمومی، نفوذ ترکیه را در سیاست‌گذاری‌های این حوزه تقویت کنند. از مهم‌ترین پروژه‌های بهداشت و درمان ترکیه در نوار غزه و فلسطین اشغالی می‌توان به بیمارستان دوستی ترکیه-فلسطین اشاره کرد. این بیمارستان در غزه با حمایت تیکا ساخته شده و ساخت آن در سال 2011 شروع شد و در سال 2017 تکمیل شد.

این مرکز با 180 تخت و مساحت 33,400 متر مربع، شامل بخش‌های جراحی، مراقبت‌های ویژه، آزمایشگاه‌ها و تنها مرکز تخصصی درمان سرطان در غزه بود که در دوران کووید-19 هم به‌عنوان بیمارستان قرنطینه عمل کرد.

آموزش: سرمایه‌گذاری در زمینه آموزش فلسطین اشغالی به ترکیه امکان می‌دهد تا از طریق نسل جوان این سرزمین، نفوذ فرهنگی و فکری خود را گسترش دهد. از این رو تیکا در این حوزه نیز وارد شده که از مهم ترین اقدامات آن می‌توان به بازسازی مدرسه «الاقصی» در قدس اشغالی اشاره کرد. این پروژه کیفیت تحصیل را برای دانش‌آموزان فلسطینی ارتقا داده و دسترسی به آموزش بهتر را فراهم کرده است.

زیرساخت: توسعه زیرساخت‌ها با بهبود شرایط زندگی، ضمن افزایش وابستگی اقتصادی و سیاسی به ترکیه، تصویر یک ناجی را از تیکا در ذهن جامعه تداعی خواهد کرد. تیکا در غزه و کرانه باختری پروژه‌هایی برای تأمین آب سالم از طریق نصب سیستم‌های تصفیه اجرا کرده که از سال 2015 به بعد فعال شدند. همچنین با ساخت جاده‌های محلی، مثل مسیرهای ارتباطی در مناطق روستایی، حمل‌ونقل و دسترسی به خدمات را برای ساکنان مناطق روستایی سرزمین های اشغالی بهبود داده است.

تأثیرات فعالیت‌های تیکا بر روابط ترکیه و فلسطین

محبوبیت در افکار عمومی: فعالیت‌های تیکا تصویر ترکیه را در میان فلسطینی‌ها بهبود بخشیده است. نظرسنجی مرکز سیاست و تحقیقات فلسطین (PCPSR) در سال 2019 نشان داد که 60 درصد فلسطینی‌ها دیدگاه مثبتی نسبت به ترکیه دارند، که بخشی از آن احتمالاً به دلیل حمایت‌های بشردوستانه تیکا است.

ثمره اقتصادی: این پروژه‌ها به رشد اقتصادی فلسطین کمک کرده و فرصت‌هایی برای ترکیه ایجاد کرده اند. براساس داده‌های سازمان آمار ترکیه (TÜİK)، صادرات ترکیه به فلسطین از 75 میلیون دلار در سال 2015 به بیش از 100 میلیون دلار در سال 2022 رسیده است.

در نهایت فعالیت‌های تیکا در فلسطین، از بهداشت و آموزش گرفته تا زیرساخت و کشاورزی، بخشی از استراتژی ترکیه برای گسترش نفوذ در غرب آسیا است. این پروژه‌ها نه تنها شرایط زندگی در فلسطین را بهبود بخشیده، بلکه به تقویت روابط اقتصادی و سیاسی و افزایش محبوبیت ترکیه در میان مردم این منطقه منجر شده است. با این حال، تداوم این تأثیرات به ثبات سیاسی منطقه و همکاری با نهادهای محلی بستگی دارد.

پوریا لوایی:کارشناس مسائل اقتصادی

انتهای پیام/