به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سیاستهای دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در قبال اوکراین، بهویژه در مواجهه با منافع اروپایی، همواره مورد بحث و جدل بوده است. رویدادهای اخیر، به ویژه ملاقات ناموفق و جنجالی ترامپ و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در کاخ سفید، بر پیچیدگی این روابط افزوده است.
ملاقات ترامپ و زلنسکی: تنشها و پیامدها
در تاریخ 28 فوریه 2025، ملاقات بین ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید بهطور غیرمنتظرهای با تنش همراه و به قطع مذاکرات منجر شد. این نشست که با هدف امضای توافقنامهای در خصوص منابع معدنی اوکراین و پیشبرد مذاکرات صلح با روسیه برنامهریزی شده بود، به دلیل اختلافنظرهای عمیق به شکست انجامید.
ترامپ، زلنسکی را متهم کرد که با مقاومت در برابر پیشنهادات صلح، جهان را به سمت جنگ جهانی سوم سوق میدهد و بهطور ناگهانی توافقنامه معدنی را لغو کرد.
اختلافات آمریکا و اروپا در قبال اوکراین
این رویداد نشاندهنده شکاف عمیق بین سیاستهای آمریکا و اروپا در قبال اوکراین است. در حالی که ترامپ به دنبال یک آتشبس فوری و توافق سریع با روسیه است، رهبران اروپایی نظیر امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، بر لزوم یک رویکرد محتاطانهتر تأکید دارند.
ماکرون در دیدار با ترامپ اظهار داشت که باید بهصورت تدریجی به سمت یک توافق صلح پایدار حرکت کرد و روسیه را بهعنوان متجاوز شناخت.
علاوه بر این، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، استراتژی ترامپ را نادرست دانسته و تأکید کرد که هرگونه توافق صلح بدون مشارکت اروپا کارساز نخواهد بود.
وی افزود که روسیه هنوز نیروهای خود را از اوکراین خارج نکرده و اهداف خود را رها نکرده است، بنابراین باید به پوتین فشار آورد.
اهداف آمریکا در اوکراین و تضاد با منافع اروپا
به نظر میرسد که دولت ترامپ بهدنبال کاهش تعهدات نظامی و مالی خود در اوکراین است و تمایل دارد با روسیه به توافقی دست یابد که ممکن است شامل کاهش تحریمها و امتیازات دیگر باشد.
این رویکرد میتواند به تضعیف ناتو و امنیت اروپا منجر شود، زیرا آمریکا بهعنوان ضامن اصلی امنیت اروپا عمل میکند. ایوو دالدر، سفیر پیشین آمریکا در ناتو، اظهار داشته است که آمریکا دیگر شریک قابل اعتمادی نیست و این موضوع میتواند پوتین را جسورتر کند.
این اختلافات عمدتاً در سه محور خلاصه میشود: رویکرد به روسیه، حمایت از اوکراین و ساختار امنیتی اروپا.
1. رویکرد به روسیه: تقابل اروپا با نرمش احتمالی ترامپ
کشورهای اروپایی، بهویژه فرانسه، آلمان و لهستان، روسیه را تهدیدی امنیتی میدانند و بر ادامه فشار اقتصادی و نظامی بر مسکو تأکید دارند. آنها از اوکراین بهعنوان سدی در برابر نفوذ روسیه در اروپا حمایت میکنند.
برخلاف سیاست سنتی آمریکا، ترامپ نگاه تجاری و عملگرایانهتری به روابط با روسیه دارد. او ممکن است در جهت کاهش حمایت از اوکراین و کاهش تحریمها علیه روسیه حرکت کند، بهویژه اگر این اقدامات به نفع اقتصاد آمریکا باشد.
اگر ترامپ روابط دوستانهتری با مسکو برقرار کند، ممکن است به اوکراین برای پذیرش یک آتشبس یا حتی امتیازدهی به روسیه فشار بیاورد. اما اروپاییها احتمالاً با این رویکرد مخالفت کرده و حمایت از اوکراین را ادامه خواهند داد که میتواند مانع از یک توافق سریع صلح شود.
2. حمایت از اوکراین: کاهش کمکهای آمریکا و فشار بر اروپا
کشورهای اروپایی تاکنون کمکهای نظامی و مالی زیادی به اوکراین کردهاند، اما همچنان وابسته به نقش رهبری آمریکا در حمایت از این کشور هستند.
ترامپ بارها اعلام کرده که اروپا باید بار مالی بیشتری از جنگ اوکراین را بر عهده بگیرد. کاهش کمکهای آمریکا ممکن است فشار بیشتری بر اروپا برای تأمین نیازهای نظامی اوکراین وارد کند.
اگر آمریکا کمکهای خود را کاهش دهد، اروپا ممکن است نتواند بهتنهایی سطح حمایت کنونی را حفظ کند. این وضعیت میتواند اوکراین را به سمت پذیرش یک توافق صلح تحت شرایط روسیه سوق دهد. اما اگر اروپا بتواند حمایت خود را افزایش دهد، جنگ احتمالاً طولانیتر خواهد شد.
3. ساختار امنیتی اروپا: وابستگی به ناتو و احتمال تضعیف آن
کشورهای اروپایی همچنان به چتر امنیتی ناتو وابستهاند، اما از افزایش وابستگی به آمریکا نگران هستند. برخی از کشورها مانند فرانسه پیشنهاد ایجاد یک ساختار دفاعی مستقل اروپایی را مطرح کردهاند.
ترامپ سابقه انتقاد از ناتو را دارد و حتی تهدید کرده که در صورت عدم افزایش هزینههای دفاعی از سوی اروپا، تعهد آمریکا به این ائتلاف را کاهش خواهد داد. اگر ترامپ تعهد آمریکا به ناتو را کاهش دهد، اروپاییها ممکن است به دو مسیر متفاوت بروند، یا برای جلوگیری از رویارویی مستقیم با روسیه به توافقی با مسکو تن دهند، یا با تقویت توان دفاعی خود، جنگ را ادامه دهند. در هر دو حالت، احتمال تغییر در معادلات قدرت در جنگ اوکراین وجود دارد.
به طور کلی اگر ترامپ کمکها را کاهش دهد و به سمت توافق با روسیه حرکت کند، اروپا با چالشهای جدی برای ادامه حمایت از اوکراین مواجه خواهد شد. اگر اروپا قادر باشد حمایت خود را مستقل از آمریکا حفظ کند، جنگ ممکن است طولانیتر شود و روسیه با هزینههای بیشتری روبهرو شود.
در نهایت، سرنوشت جنگ اوکراین به این بستگی دارد که آیا اروپا میتواند بدون حمایت آمریکا به کمکهای خود ادامه دهد یا اینکه تحت فشار واشنگتن و شرایط اقتصادی به دنبال توافق با روسیه خواهد رفت.
بدون توجه به این تنشها، ادامه مذاکرات در آینده نزدیک با موانع جدی روبهرو خواهد بود. اختلافات عمیق میان دو کشور و عدم توافق بر سر مسائل کلیدی، احتمال دستیابی به راهحلی دیپلماتیک را کاهش میدهد.
همچنین، واکنشهای منفی بینالمللی به این تنشها، بهویژه از سوی رهبران اروپایی که حمایت خود را از زلنسکی اعلام کردهاند، نشاندهنده پیچیدگی اوضاع است. در نتیجه، پیشبینی میشود که در کوتاهمدت، مذاکرات مؤثری میان ترامپ و زلنسکی صورت نگیرد و تنشها در روابط دو کشور ادامه یابد. برای پیشرفت در مذاکرات، نیاز به تغییرات اساسی در مواضع طرفین و ایجاد اعتماد متقابل است که در شرایط کنونی دشوار به نظر میرسد.
همچنین ساختار امنیتی فرا آتلانتیکی، دیگر انسجام سابق را نخواهد داشت و اروپایی ها همانطور که توانستند وابستگی استراتژیک خود به واردات انرژی از روسیه رو بکاهند احتمالاً از وابستگی امنیتی خود به آمریکا هم خواهند کاست.
نویسنده: معصومه محمدی، کارشناس مسائل روسیه
انتهای پیام/