۳ هفته پیش جوان آنلاین: معاون راهبردی و هماهنگی اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران گفت: دور زدن با ماشین یا همان به اصطلاح «دوردور» به ویژه غروب و شب، تفریح شخصی مردم در شهر‌های بزرگ شده است، هرچند باید گفت شاید زیست شهری ما را مجبور به چنین تصمیم و رفتاری کرده است، اما چنین عملکردی در منافات کامل با محیط زیست می‌تواند قرار گیرد.
پدرام جدی در گفت‌و‌گو با «جوان» با اشاره به دلایل و ریشه‌های آلودگی هوا اظهار داشت: ما در حوزه آلودگی هوا در فصول و ایام مختلف سال ریشه‌های متفاوتی داریم. در فصل تابستان یک آلاینده نقش پررنگی دارد و در فصل زمستان آلاینده دیگری ایفای نقش می‌کند، در نتیجه در بحث آلودگی هوا در ایام مختلف سال و در شهر‌های مختلف ما با یک علت یکسان روبه‌رو نیستیم و با علت‌های مختلف و سهم‌های متفاوت روبه‌رو خواهیم بود.
وی تأکید کرد: نظر به همین تفاوت‌ها نوع رفتار و سیاستگذاری در سطوح مدیریتی و دولتی باید متفاوت باشد، همچنین رفتار شهروندان هم باید متناسب با ایام سال و روز‌های آن باید متفاوت باشد.
سهم وسایط نقلیه در آلودگی ۸۳درصد است
به اعتقاد وی، بخشی از تولید آلودگی هوا به خاطر وسایل نقلیه است و آمار‌های رسمی حاکی از میزان بالغ بر ۸۳درصدی تولید آلودگی هوای تهران به واسطه خودرو‌های سطح شهر اعم از ناوگان حمل و نقل عمومی، خودرو‌های شخصی، موتورسیکلت‌ها و ماشین‌های دیزلی است که اینها به چند علت آلودگی تولید می‌کنند.
معاون راهبردی و هماهنگی اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران افزود: سوخت مصرفی و همچنین مواردی، چون میزان مصرف وسایل نقلیه، کیفیت پایین استاندارد‌ها و فرسودگی و نیز سطح تکنولوژی بسیار در آلودگی اثرگذار است که این موضوع برای خودرو‌های عمومی گرفته تا خودرو‌های شخصی و موتورسیکلت‌ها و خودرو‌های سنگین مهم است.
جدی معتقد است: استفاده مردم از خودرو به ویژه تک‌سرنشین به شدت سهم بالایی در میزان تردد در شهر تهران دارد. ما اگر بتوانیم تلاش کنیم که از خودرو‌های ناوگان حمل و نقل عمومی بیشتر استفاده کنیم و سهم استفاده از این ناوگان در کار‌ها و رفت و آمد‌های روزانه بیشتر شود، میزان آلایندگی‌ها کاهش خواهد یافت.
این کارشناس حوزه محیط زیست یادآور شد: اگر ۱۰درصد از جامعه بیشتر از این ناوگان عمومی استفاده کنند، یعنی ۲درصد به کاهش آلودگی کمک می‌کنیم و همین هم تأثیر خواهد داشت.
وی افزود: توسعه شهری و دسترسی‌ها به خدمات عمومی بیمارستان‌ها و مراکز آموزشی، تحصیلی و تفریحی و خرید‌های روزانه بعضاً به گونه‌ای است که دسترسی‌های لازم و کافی وجود ندارد و افراد ناگزیر هستند مسافتی را طی کنند. درواقع وقتی سوخت ارزان است و استفاده از حمل و نقل عمومی وجود ندارد، مردم از خودروی شخصی استفاده می‌کنند.
او با اشاره به اینکه چنین سبک زندگی خرده فرهنگ و در برخی از افراد نهادینه شده است، ادامه داد: سبک زندگی تبدیل به برخی شیوه‌های خاص خرده‌فرهنگی در زندگی هر فردی شده و نتیجه بزرگی به مرور رقم خواهد زد، به طور مثال در ذهن ما ثبت شده است که باید از وسیله شخصی خود برای استفاده روزانه استفاده کنیم، چه برای خرید نان و چه کار و سایر موارد ساده.
وی در مثالی دیگر به استفاده از خودروی شخصی در تفریحات روزانه برخی مردم به ویژه جوانان در شهر‌های بزرگ مثل تهران اشاره کرد و گفت: دور زدن با ماشین یا همان به اصطلاح «دوردور» به ویژه غروب و شب تفریح شخصی مردم در شهر‌های بزرگ شده است، هرچند باید گفت شاید زیست شهری ما را مجبور به چنین تصمیم و رفتاری کرده، اما چنین عملکردی در منافات کامل با محیط زیست است، یعنی ما به فکر خود هستیم، اما آسیب جمعی وارد می‌کنیم.
فرهنگ‌سازی نقطه عطف آگاهی‌بخشی است
جدی در رابطه با اینکه آیا با فرهنگ‌سازی می‌توان میزان استفاده از خودرو را کاهش داد یا خیر به «جوان» گفت: فرهنگ‌سازی همان نقطه عطف آگاهی بخشی است تا مردم به جای استفاده از خودروی شخصی روی به حمل و نقل عمومی، دوچرخه و حتی پیاده‌روی بیاورند، این مهم شاید برای خیلی‌ها امکانپذیر نباشد، اما رعایت همان اندک افراد هم اثرگذار است.
وی خبر از تدارک مسیر ۴۷ کیلومتری پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در شهر تهران داد، با این هدف که بخشی از تفریح دوردور سمت تفریحات سالم و ورزش برود.
پژوهشگر منابع طبیعی و محیط زیست شهرداری تهران بیان کرد: ما می‌توانیم از این طریق به کاهش مصرف سوخت و کاهش تولید آلایندگی و کم‌شدن ترافیک به سمت زندگی ایده‌آل‌تر برویم و نقش رسانه‌های عمومی و رسمی، رادیو، تلویزیون و نشریات را نباید نادیده گرفت، کمااینکه شبکه‌های مجازی هم اثرگذاری جدی خواهند داشت.
تک‌سرنشینی عامل مهم آلودگی است
جدی اظهار داشت: بخشی از افراد به خاطر کسب درآمد به واسطه تاکسی اینترنتی فعالیت می‌کنند و بخشی هم از روی عادت تک‌سرنشین هستند. علاوه بر بحث‌های آموزشی نیاز به قوانین و مقررات بازدارنده داریم تا برخی موارد خاص مثل میزان استفاده از خودروی تک‌سرنشین که بسیار بالاست، کاهش پیدا کند.
وی افزود: در حال حاضر زمان آن نیست که افراد برای کار‌های اداری و درخواست‌های خود حضور مستمر در ادارات خدمات‌رسان داشته باشند بلکه می‌توان بسیاری از فعالیت‌ها را غیرحضوری کرد.
جدی در مثال دیگری به برخی عملکرد‌های غلط اشاره کرد و گفت: در مورد بحث زوج و فردبودن خودرو‌ها از منزل باید گفت چنین قانونی دیگر بازدارنده نیست چراکه افراد معتقدند به جای هزینه برای تاکسی اینترنتی می‌توانند از خودروی شخصی استفاده کنند. در واقع مردم ما با هزینه و فایده‌کردن، جریمه را با جان می‌خرند.
یکی دیگر از نکات مورد اشاره این پژوهشگر حوزه محیط زیست محدوده ترافیکی در مرکزیت شهر است که درباره آن گفت: مرکز شهر محل رجوع مردم و مدیران و افراد از شهرستان است که ناچار به استفاده از آن هستند، در نتیجه استفاده از کار‌های غلط نظارتی باعث شده است در همان مرکز شهر، آلودگی دچار افزایش شود.
نگرش افراد را تغییر دهیم
به اعتقاد وی، فرهنگ‌سازی با انتقال اطلاعات درست و آگاهی‌بخشی دقیق و با در نظر گرفتن مخاطبان باید پیش برود چراکه جامعه از اقشار مختلف تشکیل شده است و با همه افراد نمی‌توان یکسان صحبت کرد، بنابراین با هر کس با زبان مناسب خود همان فرد باید صحبت کرد تا اثرگذار باشد.
جدی با تأکید بر اینکه ما باید بتوانیم آگاهی درست را منتقل و فرد را دغدغه‌مند کنیم، ادامه داد: تغییر نگرش رفتار به مرحله تغییر رفتار جمعی نینجامیده است، اما استمرار و بستر‌سازی و گوشزد و پیگیری‌کردن فرد را می‌تواند در مسیر تغییر کنش و رفتار قرار دهد. دانشگاه، دستگاه‌های دولتی و شهرداری و مؤسسات فرهنگی باید بدانند حوزه محیط زیست بین بخشی و عمومی است و همه در قبال آن وظایف دارند، کمااینکه قانون اساسی در اصل ۵۰ حفاظت از محیط زیست را امر عمومی می‌داند و برای همه نقش تعیین کرده است، در نتیجه همه مجموعه‌های حاکمیتی و خصوصی هم مسئولیت دارند.
به اعتقاد وی حوزه محیط زیست حوزه مسئولیت‌پذیری اجتماعی است و باید هم حساس باشند و مسئولیت‌پذیر باشند.
یکی از نکات این پژوهشگر حوزه محیط زیست سرمایه‌گذاری روی خردسالان، نوجوانان، جوانان و قشر دانشجو بود و درباره آن خاطر نشان کرد: سرمایه‌گذاری روی انسان و گروه‌های مرجع و فعالان و صاحبنظران که جامعه شناخت روی آن دارند و رفتار آنها می‌تواند روی جامعه مؤثر باشد، بسیار مهم و ارتباط با این افراد و سازش و انتقال مفاهیم بسیار تسهیل‌کننده است و می‌تواند اثرگذار باشد. بحث‌های فرهنگی و آموزشی در افزایش و ارتقای کیفیت محیط زیست و مجموع کل کشور مهم و ارزشمند بوده و نقش پررنگی دارد.
English (US) · 
Persian (IR) · 
