پرهیز از مصرف خودسرانه دارو برای حفظ سلامت کلیه‌ها

فوق تخصص نفرولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با تأکید بر اهمیت سلامت کلیه‌ها، از مردم خواست از مصرف خودسرانه داروها، به‌ویژه مسکن‌های غیراستروئیدی، پرهیز کنند.

وی با اشاره به عملکرد کلیه‌ها افزود: کلیه‌ها روزانه حدود ۵۰ گالن خون را تصفیه کرده و مواد زائد را از طریق ادرار دفع می‌کنند. عملکرد صحیح آنها به سه عامل کلیدی وابسته است: خون‌رسانی مناسب، سلامت بافت کلیه و مسیر خروجی ادرار بدون انسداد.

بیماری‌های کلیوی و علائم آنها

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در خصوص انواع بیماری‌های کلیوی توضیح داد: بیماری‌های کلیه به دو دسته نارسایی حاد و نارسایی مزمن تقسیم می‌شوند. در نارسایی حاد، طی چند ساعت تا چند روز، سطح کراتینین و مواد زائد در خون افزایش می‌یابد و علائمی مانند کاهش ادرار، تهوع، استفراغ و خستگی شدید ظاهر می‌شود.

وی افزود: نارسایی مزمن کلیه به‌تدریج و طی چند ماه پیشرفت کرده و در صورت عدم کنترل، بیمار نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه خواهد شد.

تأثیر مصرف آب در سلامت کلیه‌ها

جعفری درباره اهمیت مصرف آب گفت: نوشیدن آب کافی یکی از بهترین راهکار‌های حفظ سلامت کلیه‌ها است. میزان مورد نیاز آب برای هر فرد ثابت نیست، اما به‌طور کلی ۲ تا ۲.۵ لیتر در روز توصیه می‌شود. رنگ ادرار نیز می‌تواند شاخص خوبی برای میزان مصرف آب باشد؛ ادرار زرد کمرنگ نشان‌دهنده مصرف کافی، بی‌رنگ نشان‌دهنده مصرف بیش از حد و زرد پررنگ علامت کمبود آب است.

خطر مصرف خودسرانه دارو‌ها

این فوق تخصص نفرولوژی با هشدار نسبت به مصرف بی‌رویه مسکن‌ها اظهار داشت: دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ژلوفن، بروفن، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ناپروکسن و کتورولاک، در صورت مصرف مداوم و بدون تجویز پزشک، می‌توانند به کلیه‌ها آسیب جدی وارد کنند.

وی همچنین تأکید کرد: مصرف خودسرانه دمنوش‌ها و ترکیبات گیاهی نیز می‌تواند خطرناک باشد، زیرا برخی از این ترکیبات دارای مواد سمی هستند که به کلیه‌ها آسیب می‌رسانند.

روش‌های تشخیص بیماری‌های کلیوی

جعفری در خصوص آزمایش‌های تشخیصی بیماری‌های کلیوی گفت: برای تشخیص مشکلات کلیوی، آزمایش‌های خون و ادرار انجام می‌شود. در آزمایش خون، میزان اوره (BUN) و کراتینین بررسی شده و افزایش آنها نشانه نارسایی کلیه است. آزمایش ادرار نیز می‌تواند وجود پروتئین، خون و سایر عوامل مرتبط با آسیب کلیوی را مشخص کند.

وی تأکید کرد: مراجعه زودهنگام به پزشک و انجام آزمایش‌های دوره‌ای، نقش مهمی در پیشگیری از نارسایی کلیه دارد.

رژیم غذایی بیماران کلیوی

این متخصص نفرولوژی با اشاره به تأثیر تغذیه بر سلامت کلیه‌ها تصریح کرد: بیماران کلیوی باید مصرف نمک، پروتئین‌های حیوانی (مانند گوشت قرمز و مرغ)، لبنیات، نوشابه‌ها و سس‌ها را محدود کنند. رژیم غذایی این بیماران باید بر اساس میزان نارسایی کلیه و شرایط فردی، توسط پزشک متخصص تنظیم شود.

وی در پایان توصیه کرد: برای حفظ سلامت کلیه‌ها، رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف کافی آب، پرهیز از مصرف خودسرانه دارو‌ها و انجام فعالیت بدنی منظم ضروری است.