چین جایگاه خود را به عنوان حاکم اقتصادی آسیای مرکزی افزایش می‌دهد

به گزارش مشرق، کانال تلگرامی ایران و اوراسیا نوشت:

مقامات ارشد دولت ترامپ مقابله با نفوذ فزاینده جهانی چین را به عنوان اولویت اصلی سیاست خارجی قرار داده اند. در آسیای مرکزی، مقامات ایالات متحده در تلاش برای کاهش ردپای اقتصادی رو به رشد پکن با یک مبارزه سخت مواجه خواهند شد. بر اساس داده های منتشر شده توسط اداره کل گمرک این کشور، پکن موقعیت خود را به عنوان بازیگر غالب اقتصادی در منطقه، که در مرز غربی چین قرار دارد تقویت کرده است و در سال ۲۰۲۴ رشد تقریبا ۵ درصدی را در گردش مالی ثبت کرده است. چین روسیه را به عنوان بزرگترین شریک تجاری منطقه کنار زده است.

ارقام نشان می دهد که تراز تجاری ۲۰۲۴ به شدت به نفع چین است. گردش مالی کلی با آسیای مرکزی به ۹۴٫۸ میلیارد دلار رسید که نسبت به ۸۹٫۴ میلیارد دلار در سال قبل افزایش یافت. ارزش کالاها و خدمات چینی صادر شده به آسیای مرکزی ۶۴٫۲ میلیارد دلار بوده که بیش از دو سوم تجارت را تشکیل می دهد. بیشتر ۳۰٫۶ میلیارد دلاری که چین از آسیای مرکزی در سال گذشته وارد کرد، منابع طبیعی از جمله نفت، گاز طبیعی، خاک‌های کمیاب، فلزات گرانبها و مواد معدنی است. یکی دیگر از اقلام عمده وارداتی میوه و سایر مواد غذایی بود. قزاقستان بزرگترین شریک تجاری چین در منطقه باقی ماند و حجم مبادلات تجاری دوجانبه به ۴۳٫۸ میلیارد دلار رسید که نزدیک به ۷ درصد نسبت به کل سال قبل افزایش داشت. قزاقستان به ارزش ۲۸ میلیارد دلار کالا و خدمات وارد کرد و در مجموع ۱۵٫۹ میلیارد دلار صادرات داشت.

قرقیزستان بیشترین درصد سود را در مقایسه با سال گذشته با چین به دست آورد و گردش مالی دوجانبه با حدود ۱۵ درصد افزایش به ۲۲٫۷ میلیارد دلار رسید. قابل توجه ترین جنبه این است که قرقیزستان صادرات خود به چین را با رشد خیره کننده ۳۲۷۰ درصدی از ۸۰ میلیون دلار نسبتا ناچیز در سال ۲۰۲۳ به ۲٫۸ میلیارد دلار در سال گذشته رساند.

با این وجود، قرقیزستان در سال ۲۰۲۴ با کسری تجاری گسترده با چین روبرو شد زیرا واردات به ۱۹٫۹ میلیارد دلار رسید. تجارت با ترکمنستان، سومین شریک تجاری بزرگ چین در منطقه، ۱۰٫۶ میلیارد دلار ثابت بود اما ترکمنستان تنها کشور آسیای مرکزی باقی ماند که مازاد تجاری با پکن ثبت کرده است. صادرات عشق آباد بالغ بر ۹٫۶ میلیارد دلار بود، در حالی که واردات به کمی بیش از یک میلیارد دلار محدود شد.

تراز تجاری مطلوب این کشور با چین حداقل به سال ۲۰۱۴ باز می گردد که به اندازه داده های GACC پیش می رود. ازبکستان با حدود ۲ درصد کاهش در تجارت چین به کمتر از ۱۳٫۸ میلیارد دلار، با صادرات به چین ۲ میلیارد دلار و واردات ۱۱٫۸ میلیارد دلار مواجه شد. تاجیکستان همچنین شاهد کاهش نزدیک به ۲ درصدی گردش مالی دوجانبه به حدود ۳٫۹ میلیارد دلار بود. در حالی که صادرات دوشنبه به چین تقریباً ۴۰ درصد نسبت به سال قبل رشد کرد و به ۳۵۰ میلیون دلار رسید، واردات تاجیکستان کمی بیش از ۳٫۵ میلیارد دلار بود.

در همین حال، نفوذ اقتصادی چین در قفقاز نیز رو به افزایش است، به طوری که حجم مبادلات تجاری با سه کشور منطقه در سال ۲۰۲۴ به ۶٫۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل ۵٫۴ میلیارد دلار، افزایش ۲۲ درصدی، افزایش یافته است. مانند آسیای مرکزی، تراز تجاری به نفع چین بود: واردات کشورهای قفقاز ۵٫۳ میلیارد دلار بود، در حالی که صادرات به ۱٫۱ میلیارد دلار رسید.

آذربایجان با نزدیک به ۲٫۵ میلیارد دلار بیشترین سهم از گردش تجاری منطقه را به خود اختصاص داده و بیشترین رشد را نشان می دهد: بیش از ۴۳ درصد نسبت به سال قبل. اما رشد منحصراً ناشی از واردات از چین بود که با ۵۵ درصد افزایش به ۲٫۴ میلیارد دلار رسید، در حالی که مجموع صادرات ناچیز باکو با ۶۴ درصد کاهش به ۶۱ میلیون دلار رسیده است. تجارت گرجستان با چین حدود ۱۰ درصد رشد کرد و به ۲٫۳ میلیارد دلار رسید. واردات تا حد زیادی ثابت و در حدود ۲ میلیارد دلار باقی ماند. در حالی که صادرات حدود ۱۴۲ درصد رشد کرد، کل کل هنوز ۲۷۶ میلیون دلار بود.

گردش مالی دوجانبه ارمنستان با افزایش ۱۵ درصدی به ۱٫۸ میلیارد دلار رسید. آذربایجان، جریان گسترده کالا از چین بود که تقریباً همه این رشد را به خود اختصاص داد: واردات چین با بیش از ۷۵ درصد افزایش به بیش از یک میلیارد دلار رسید، در حالی که صادرات با حدود ۲۲ درصد کاهش به ۷۶۸ میلیون دلار رسید. قبل از سال ۲۰۲۴، ارمنستان تراز تجاری مثبتی با چین داشت که به سال ۲۰۱۴ بازمی‌گردد. تلاش‌های ایروان برای کاهش چشمگیر وابستگی اقتصادی خود به روسیه احتمالاً به سوق دادن تراز تجاری این کشور با پکن به قلمرو منفی کمک کرد.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.