به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، شهرری یکی از کهنترین شهرهای جهان، در آستانه ورود به فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است، اما تحقق این امر نیازمند حمایت همهجانبه و تسریع در آمادهسازی زیرساختهای فرهنگی و تاریخی آن است. اکنون، در آستانه سفر رئیسجمهور به این منطقه، درخواست از عالیترین مقام اجرایی کشور برای کمک به تکمیل زیرساختهای لازم، به یکی از مهمترین مطالبات مردم و مسئولان ری تبدیل شده است.
ری؛ دوازدهمین شهر تأسیسشده در جهان، با تاریخچهای غنی و جایگاهی ویژه در تمدن ایران، سالها در سایه غفلت، تخریب و بیتوجهی قرار گرفته است، اما اکنون با مطرح شدن رسمی پرونده ثبت جهانی این شهر، دوران جدیدی برای احیای هویت تاریخی آن آغاز شده است. ثبت جهانی ری که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان 'قبله طهران' توصیف شده، نیازمند تأمین زیرساختهای اساسی و حمایت جدی در سطح ملی است. با همت و پیگیریهای جهادی مسئولان و همراهی مردم، میتوان ری را به جایگاهی که شایسته آن است، رساند.
قطعا جهانی شدن ری، علاوه بر حفظ و احیای هویت تاریخی این شهر، تأثیرات عمیقی در حوزههای اقتصادی، گردشگری، اشتغالزایی و بهبود زیرساختهای شهری خواهد داشت. تحقق این هدف، میتواند به توسعه کسبوکارهای مرتبط، ایجاد زیرساختهای مناسب حملونقل، و جلوگیری از معضلات تحمیلی ناشی از عدم ساماندهی این منطقه منجر شود.
قدیر افروند؛ مدیر پایگاه ملی میراث ری، در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، از آغاز رسمی فرآیند ثبت جهانی این شهر خبر داد و اظهار داشت: ری به دلیل جایگاه کمنظیرش در تمدن ایران و جهان، باید سالها پیش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار میگرفت.
وی افزود: قطعاً چالشهایی در مسیر این ثبت جهانی وجود دارد، لذا ضروری است با همکاری گسترده مسئولان و مردم برای تحقق این هدف پیش برویم.
چرا ثبت جهانی ری تاکنون انجام نشده است؟
مدیر پایگاه ملی میراث ری درباره علت تأخیر در ثبت جهانی ری گفت: هر کشوری در جهان، سهمیه مشخصی برای ثبت آثار در فهرست جهانی یونسکو دارد. این سهمیه محدود باعث میشود که فرآیند ثبت هر اثر تاریخی، سالها به طول انجامد. علاوه بر این، برنامهریزیهای قبلی ایران برای ثبت آثار، بهگونهای بود که هنوز نوبت به ری نرسیده بود. این در حالی است که ری، یکی از مهمترین شهرهای تمدنی ایران محسوب میشود و باید سالها پیش برای ثبت جهانی آن اقدام میشد.
افروند تصریح کرد: ری از دوره پیش از تاریخ تا دوران اسلامی، یکی از مراکز تمدنی مهم ایران بوده است. این شهر در مقاطعی از تاریخ، جایگاه جهانی مبرمی داشته و حتی در دورههای مختلف، بهعنوان پایتختی بزرگ شناخته میشده است؛ اما متأسفانه، به دلیل عدم پیگیریهای جدی در گذشته، این فرصت به تأخیر افتاده است.
مدیر پایگاه ملی میراث ری، با اشاره به اقدامات اولیهای که برای ثبت جهانی ری انجام داده است، اظهار داشت: زمانی که در اوایل سال 1402 بهعنوان مدیر پایگاه ملی میراث فرهنگی ری منصوب شدم، یکی از اولین کارهایی که انجام دادم، مکاتبه برای ثبت جهانی ری بود. حتی شعاری که از ابتدا مطرح کردم این بود: 'ثبت جهانی ری را جدی بگیرید'. اما در آن مقطع، هیچ واکنش رسمی از سوی وزارت میراث فرهنگی نسبت به این پیشنهاد ندیدم.
وی ادامه داد: در همان ماههای نخست، جلساتی با مسئولان شورای شهر تهران از جمله، با شربیانی؛ عضو محترم شورا و رئیس وقت شورای اسلامی شهرستان ری، دیدار کردم و موضوع را با ایشان در میان گذاشتم. همچنین، مکاتباتی با علوی، دیگر عضو شورا، داشتم و تلاش کردم این موضوع را به جریان بیندازم که در آن زمان، نامههایی صادر شد اما اقدام خاصی از سوی مسئولان صورت نگرفت.
چرخش نگاه مسئولان و آغاز اقدامات رسمی برای ثبت جهانی ری
مدیر پایگاه ملی میراث ری با اشاره به تغییر نگاه مسئولان نسبت به اهمیت ثبت جهانی این شهر، بیان کرد: بعد از اجرای اقدامات حفاظتی و ساماندهی آثار تاریخی ری، توجه بیشتری به این موضوع جلب شد. کاوشهای باستانشناسی که در تپه میل، چشمه علی و دیگر نقاط انجام شد، موجب شد مسئولان و مردم به این درک برسند که میراث فرهنگی ری، نهتنها یک موضوع تاریخی، بلکه یک اولویت جدی شهری است.
وی ادامه داد: با تغییر مدیریت در اداره کل امور پایگاههای میراث فرهنگی، این موضوع دوباره مطرح شد. نهایتاً، در جلسهای که با قائممقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور داشتیم، وزارت میراث فرهنگی بهصورت رسمی پذیرفت که فرآیند تدوین پرونده ثبت جهانی ری را آغاز کند.
برگزاری همایش ملی "ری باشکوه در مسیر ثبت جهانی"
افروند از برگزاری یک همایش ملی در راستای ثبت جهانی ری خبر داد و گفت: وزارت میراث فرهنگی تصمیم گرفته است همایشی با عنوان 'ری باشکوه در راه ثبت جهانی' برگزار کند. این همایش، یکی از مهمترین گامها در مسیر جهانی شدن ری خواهد بود.
وی افزود: ما فهرستی از اساتید برجسته، نخبگان علمی، و مسئولان شهری و استانی را پیشنهاد دادهایم تا در شورای سیاستگذاری این همایش حضور داشته باشند. این شورا، وظیفه بررسی ظرفیتهای تاریخی و تمدنی ری و تعیین چارچوبهای اصلی برای تدوین پروندهی ثبت جهانی را بر عهده خواهد داشت.
چالشهای ثبت جهانی ری؛ موانع و مشکلات پیشرو
مدیر پایگاه ملی میراث ری، با اشاره به مشکلات موجود در مسیر ثبت جهانی، تأکید کرد: استانداردهای یونسکو برای ثبت آثار در فهرست جهانی، بسیار سختگیرانه است. برخی از آثار ری، مانند قلعه گبری، گورستان تاریخی، زندان هارون و چشمه علی، هنوز استانداردهای لازم را برای ثبت جهانی ندارند. همچنین، توسعه شهری بیبرنامه، تخریبهای ناشی از احداث اتوبان امام علی و آسیبهای زیستمحیطی به مناطقی مانند کوه بیبی شهربانو، چالشهای بزرگی هستند.
وی افزود: یکی از اولین گامهای ثبت جهانی، تکمیل مستندات مربوط به معرفی شهر است. ما این فرآیند را آغاز کردهایم و فرمهای اولیه معرفی ری را به اداره کل ثبت آثار ملی ارسال کردهایم.
لزوم همکاری گسترده برای تسریع در روند ثبت جهانی
افروند با تأکید بر اینکه این پروژه نیازمند همکاری همهجانبه است، اظهار داشت: این پروژه ملی و بینالمللی، تنها با همکاری گسترده مسئولان شهری، استانداری، شورای شهر، شهرداری، بخشداریها، و مردم قابل اجراست. ثبت جهانی ری، علاوه بر حفظ میراث فرهنگی، موجب رونق اقتصادی و گردشگری نیز خواهد شد.
وی تصریح کرد: اگر این ثبت انجام شود، ری به یکی از مقاصد گردشگری جهانی تبدیل خواهد شد و سرمایهگذاریهای کلان در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، به توسعهی اقتصادی این منطقه کمک خواهد کرد.
مدیر پایگاه ملی میراث ری در پاسخ به این سؤال که آیا حمایت رئیسجمهور میتواند این فرآیند را تسریع کند، گفت: قطعاً حمایت عالیترین مقامات کشور، تأثیر مستقیمی بر موفقیت این پروژه دارد. ما مستندات کاملی را آماده کردهایم تا به ریاستجمهوری ارائه شود و این موضوع بهعنوان یک مطالبه ملی مطرح شود.
افروند تأکید کرد: ثبت جهانی ری، یکی از مهمترین اقدامات در حوزه میراث فرهنگی ایران است که باید با جدیت دنبال شود. اکنون که وزارت میراث فرهنگی، آمادگی خود را برای پیگیری این پرونده اعلام کرده است، لازم است که همه نهادهای مسئول، مردم و متخصصان، برای تحقق این هدف همکاری کنند.
مدیر پایگاه ملی میراث ری در پایان خاطرنشان کرد: این فرصت طلایی برای ری نباید از دست برود. اگر همگی همدل و متحد باشیم، میتوانیم میراث باشکوه این شهر را به جهان معرفی و نام ری را در فهرست جهانی یونسکو ثبت کنیم.
انتهای پیام/